رساله طراحی معماری مهدکودک

فهرست مطالب
 
عنوان                                                                                                 صفحه
 
گام اول : معرفی طرح نهایی) ( paper
 
1 –  عنوان پروژه…………………………………………………………………………………………… 2
 
2- ضرورت مطالعه و طراحی کمی و کیفی……………………………………………………………. 2
 
3- بیان اهداف………………………………………………………………………………………………. 2
 
4- منابع و مراجع…………………………………………………………………………………………… 2
 
5- روند طراحی  + برنامه زمانبندی…………………………………………………………………….. 3
 
گام دوم : مطالعه و تحلیل اطلاعات
 
مرحله اول : مطالعات پایه – زمینه……………………………………………………………………….. 5
 
الف : مطالعات پایه…………………………………………………………………………………………. 5
 
فصل اول : تعریف کودک…………………………………………………………………………………. 5
 
بخش اول: روان‌شناسی کودک……………………………………………………………………………. 5
 
روان‌شناسی رشد…………………………………………………………………………………………… 5
 
بخش دوم: نظریه‌های رشد………………………………………………………………………………… 6
 
دیدگاه پیاژه در روان‌شناسی رشد درک کودک (مفاهیم اولیه در نظریه پیاژه) …………………… 8
 
یادگیری از منظر پیاژه……………………………………………………………………………………… 15
 
فصل دوم:کودک و بازی………………………………………………………………………………….. 17
 
بخش اول:  بازی…………………………………………………………………………………………… 17
 
معیارهای بازی……………………………………………………………………………………………… 18
 
فرآیندهای بازی…………………………………………………………………………………………….. 18
 
اهداف بازی…………………………………………………………………………………………………. 18
 
ویژگی‌های بازی……………………………………………………………………………………………. 18
 
مراحل رشد بازی کودکان………………………………………………………………………………… 20
 
اسباب‌بازی…………………………………………………………………………………………………… 21
 
بازی و نقاشی……………………………………………………………………………………………….. 21
 
صفات مشخصه بازی‌های کودکان………………………………………………………………………. 22
 
تنوع در بازی………………………………………………………………………………………………… 23
 
انواع بازی‌ها…………………………………………………………………………………………………. 25
 
بخش دوم:  نظریات روانشناسی بازی………………………………………………………………….. 28
 
فصل سوم : کودک و محیط………………………………………………………………………………. 31
 
بخش اول: فضا و معماری کودک……………………………………………………………………….. 31
 
طراحی محیط‌هایی برای کودکان………………………………………………………………………… 31
 
ادارک کودک……………………………………………………………………………………………….. 31
 
نیاز به تملک فضا…………………………………………………………………………………………. 33
 
تاثیر بزرگ‌ترها بر روی درک کودک از فضا…………………………………………………………. 33
 
فضا و مشکلات رفتاری کودک…………………………………………………………………………. 33
 
فصل چهارم:کودک و معماری…………………………………………………………………………… 34
 
بخش اول : خصوصیات معماری برای کودک………………………………………………………… 34
 
بخش دوم : معیار‌های کیفیت فضا………………………………………………………………………. 34
 
سازماندهی…………………………………………………………………………………………………… 35
 
‌زمان و مسیر…………………………………………………………………………………………………. 35
 
جزء و کل……………………………………………………………………………………………………. 36
 
هماهنگی…………………………………………………………………………………………………….. 36
 
مقیاس و تناسب……………………………………………………………………………………………. 37
 
فرم…………………………………………………………………………………………………………… 37
 
نور…………………………………………………………………………………………………………… 37
 
علائم………………………………………………………………………………………………………… 37
 
اثرات روانی رنگ…………………………………………………………………………………………. 38
 
بخش سوم: سازماندهی مسیرها و مراکز……………………………………………………………….. 39
 
خوانایی………………………………………………………………………………………………………. 40
 
وضوح……………………………………………………………………………………………………….. 40
 
تضاد یا زمینه………………………………………………………………………………………………… 40
 
تراکم………………………………………………………………………………………………………….. 40
 
دسترسی……………………………………………………………………………………………………… 40
 
ما به ازای مکانی- فیزیکی نیازهای کودک…………………………………………………………….. 41
 
بخش چهارم: کودکان چه فضاهایی را بیشتر دوست دارند…………………………………………. 44
 
فضاهای مورد علاقه و جاهای جالب از نظر کودکان……………………………………………….. 44
 
جاهای زشت به نظر کودکان…………………………………………………………………………….. 46
 
تفریح و پیشرفت…………………………………………………………………………………………… 47
 
فضا و رفتارهای گوناگون کودکان………………………………………………………………………. 47
 
تماشا…………………………………………………………………………………………………………. 48
 
پیوند دوستی………………………………………………………………………………………………… 48
 
کناره‌گیری……………………………………………………………………………………………………. 49
 
تحریک حسی………………………………………………………………………………………………. 49
 
خیال‌پردازی و تخیل……………………………………………………………………………………….. 50
 
مقیاس و اندازه……………………………………………………………………………………………… 50
 
تغییرات مقیاس و تخیل کودکان…………………………………………………………………………. 51
 
ب – مطالعات زمینه ………………………………………………………………………………………. 53
 
1- مطالعات مقیاس شهر………………………………………………………………………………….. 53
 
موقعیت مشهد………………………………………………………………………………………………. 53
 
دمای مشهد………………………………………………………………………………………………….. 53
 
وزش باد……………………………………………………………………………………………………… 53
 
جهت وزش باد…………………………………………………………………………………………….. 53
 
تابش آفتاب………………………………………………………………………………………………….. 53
 
2- مطالعات مقیاس سایت ( سایت آنالیز ):…………………………………………………………… 55
 
مشخصات فیزیکی…………………………………………………………………………………………. 55
 
شرایط درون و بیرون……………………………………………………………………………………… 57
 
همجواری ها………………………………………………………………………………………………… 60
 
ضوابط بالا دست…………………………………………………………………………………………… 64
 
مرحله دوم – مطالعات تکمیلی- تطبیقی ……………………………………………………………… 65
 
الف- مطالعات تکمیلی:…………………………………………………………………………………… 65
 
فصل اول – مطالعات مبانی نظری و رویکرد کلی پروژه …………………………………………… 65
 
بخش اول : مفهوم کودک ………………………………………………………………………………… 65
 
کودک به مثابه یک پدیده ………………………………………………………………………………… 65
 
کودکی به مثابه یک مفهوم متغیر اجتماعی…………………………………………………………….. 66
 
بخش دوم: مدرسه به عنوان یک جامعه………………………………………………………………… 68
 
بالا بردن اموزش و یادگیری و تطبیق …………………………………………………………………. .69
 
فراهم آوردن سلامت، آسایش و ایمنی……………………………………………………………………………70
 
فعال کردن استفاده از همه منابع در دسترس………………………………………………………….. 70
 
انعطاف پذیری و قابلیت تطبیق پذیری بر اساس نیاز……………………………………………….. 70
 
مدرسه اجتماعی……………………………………………………………………………………………. 71
 
بخش سوم: الگوهای طراحی…………………………………………………………………………….. 82
 
ارتباط با اجتماع…………………………………………………………………………………………….. 82
 
گرد هم آوردن همه………………………………………………………………………………………… 82
 
معماری مدرسه و مفهوم طراحی اجتماعی:……………………………………………………………. 82
 
نمونه های موردی………………………………………………………………………………………….. 85
 
Alpha high school………………………………………………………………….. 86
 
فصل دوم – استانداردها و ضوابط………………………………………………………………………. 89
 
بخش اول : تعریف استاندارد…………………………………………………………………………….. 89
 
بخش دوم : ضوابط طراحی فضای باز و محوطه…………………………………………………….. 91
 
الزامات عمومی……………………………………………………………………………………………… 91
 
وضعیت وموقعیت طبیعی زمین (توپوگرافی) 91
 
طراحی زمین بازی…………………………………………………………………………………………. 92
 
ماسه و خاک و شن………………………………………………………………………………………… 93
 
محل بازی با ماسه………………………………………………………………………………………….. 94
 
تناسبات انسانی……………………………………………………………………………………………… 94
 
اندازه‌های ساختاری بدن کودکان………………………………………………………………………… 94
 
طول بدن و ارتفاع ایستاده کودکان 3 تا 6 و 6 تا 15 سال………………………………………….. 94
 
میانگین قد کودکان3 تا5 سال درکل کشوروتهران……………………………………………………. 95
 
جدول میانگین قد کودکان 3-6 سال…………………………………………………………………… 95
 
میانگین قد گروه سنی 10-6 ساله دختر و پسر در مناطق 6 گانه ایران…………………………… 95
 
آب……………………………………………………………………………………………………………. 97
 
1- ارزش حسی آب………………………………………………………………………………………. 98
 
2- گونه‌های استفاده از آب………………………………………………………………………………. 98
 
الف- استخر…………………………………………………………………………………………………. 98
 
ب- سرسره‌های آبی……………………………………………………………………………………….. 98
 
ج- استخرهای اسرارآمیز…………………………………………………………………………………. 99
 
د-فواره‌ها……………………………………………………………………………………………………. 99
 
کاشت (گیاهان و درختان) ……………………………………………………………………………… 99
 
1- گیاهان و تحریک حسی………………………………………………………………………………. 99
 
2- تحریک و تهیج……………………………………………………………………………………….. 100
 
3- تعیین و جدا سازی…………………………………………………………………………………… 100
 
4- کنترل آب و هوا………………………………………………………………………………………. 100
 
5- یادگیری………………………………………………………………………………………………… 100
 
6- ایجاد مسئولیت‌پذیری………………………………………………………………………………… 100
 
توصیه ها……………………………………………………………………………………………………. 101
 
وسایل بازی………………………………………………………………………………………………… 101
 
چرخ و فلک……………………………………………………………………………………………….. 101
 
سرسره………………………………………………………………………………………………………. 101
 
تاب………………………………………………………………………………………………………….. 101
 
بالا رونده……………………………………………………………………………………………………. 101
 
فصل سوم: ملاحظات مربوط به سازه و طراحی و انتخاب وسایل بازی……………………………..102
 
بخش اول : ملاحطات مربوط به سازه…………………………………………………………………. 102
 
مشکلات طراحی ساختمان مهدکودک ………………………………………………………………………….102
 
معرفی دو سیستم سازه ای و نتیجه گیری از آن در خصوص این پروژه……………………………. 103
 
اسکلت بتنی………………………………………………………………………………………………… 103
 
مراحل اجرای ساختمان اسکلت بتنی………………………………………………………………….. 104
 
اسکلت فلزی………………………………………………………………………………………………. 104
 
اسکلت بتنی یا فلزی کدام یک بهتر است…………………………………………………………………….. 105
 
سازه فضایی و بیان تاریخچه آن……………………………………………………………………………………106
 
نتیجه گیری در راستای پروژه مورد نظر در قیاس با سازه های مورد بحث………………………….107
 
بخش دوم : ملاحظات مربوط به طراحی و انتخاب وسایل بازی………………………………… ..108
 
1- عوامل محیطی مؤثر بر وسایل بازی……………………………………………………………….. 108
 
الف- عوامل جوی (برف، باران و رطوبت)………………………………………………………….. 108
 
ب- تابش آفتاب…………………………………………………………………………………………… 108
 
ج- باد……………………………………………………………………………………………………….. 108
 
2- تنوع و جاذبه بصری………………………………………………………………………………….. 108
 
3- ایمنی وسایل و سهولت نگهداری………………………………………………………………….. 109
 
4- ملاحظات مربوط به سطح پوشش زمین بازی…………………………………………………… 110
 
الف- ضربه‌گیری و ارتفاع بحرانی……………………………………………………………………… 110
 
ب- عملکرد……………………………………………………………………………………………….. 110
 
ج- صرفه اقتصادی……………………………………………………………………………………….. 110
 
ب – مطالعات تطبیقی……………………………………………………………………………………. 111
 
معرفی و تحلیل مصداق ها و نمونه های خارجی و داخلی: ……………………………………… 111
 
باشگاه کودک………………………………………………………………………………………………. 111
 
مهد کودک گل زندگی……………………………………………………………………………………. 112
 
مهدکودک نجمه……………………………………………………………………………………………. 113
 
مهدکودک رسالت…………………………………………………………………………………………. 114
 
Agar Children,s Center London……………………………………………………………. 115
 
Kindergarten Barbapapa By CCD Studio…………………………………………….. 117
 
Oberlichter…………………………………………………………………………………………….. 118
 
Thomas Fairchild Children,s Center The Learning Trust 2008………… 119
 
مرحله سوم : تحلیل و جمع بندی اطلاعات ………………………………………………………… 120
 
مرحله  چهارم : برنامه فیزیکی………………………………………………………………………….. 127
 
مرحله پنجم : قابلیت سنجی زمین……………………………………………………………………… 132
 
سازمان فضائی – کالبدی…………………………………………………………………………………. 132
 
سازمان عملکردی…………………………………………………………………………………………. 133
 
سازمان حرکتی…………………………………………………………………………………………….. 136
 
گام سوم : طراحی و ارائه
 
ارائه مدارک فنی…………………………………………………………………………………………… 140
 
منابع
 
 
 
گام اول : معرفی طرح نهایی
 
Paper
 
    عنوان پروژه
             طراحی مهد کودک
    ضرورت مطالعه و طراحی ( کمی و کیفی ) :
 
ضرورت کمی: براساس آمار سرشماری سال 85 مشهد دارای 2427316 نفر جمعیت است که از این مقدار جمعیت 1274798 نفر آن در رده سنی 3 تا 29 سال هستند، یعنی 195183 نفر ازاین جمعیت را کودکان تشکیل میدهند.
 
ضرورت کیفی: جهت آمادگی کودکان 3 تا6 سال برای ورود به عرصه جامعه و نحوه ارتباط با عوامل و رویدادهای آن در سنین بالاتر بهتر است آموزش آنها در مکانی که از کودکی برای آموزش و نگهداری در آن قرار میگیرند که همان مهدکودک میباشد، آغاز شود.
 
به عبارتی دیگر در طراحی مهدکودک با رویکرد اجتماعی سعی میشود که کودک ارتباط قوی تری با جامعه برقرار سازد و آموزش خود را در این بستر تکامل بخشد.
 
    تعیین اهداف و برنامه کلی پروژه :ایجاد مکانی در بستر اجتماع برای ایجاد ارتباط نزدیکتری بین کودک و جامعه
    طراحی مکانی برای آموزش و پرورش کودک
    منابع و مراجع ( به ترتیب اعتبار علمی ) :
 
منابع دانشگاهی
 
    چگونه کودکان و نوجوانان را به مطالعه علاقه‌مند کنیم/ ماشاء‌ا… کاربخش راوی/ سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی/ انتشارات مدرسه/ چاپ اول- تهران 1378
    آموزش قلب‌ها و اندیشه‌ها (در مراکز پیش‌دبستانی و ابتدایی ژاپنی‌ها/ دکتر کاترین لوئیس/ مرکز انتشارات دانشگاه کمبریج/ حسین افشین‌منش- شیده‌ایل‌بیگی طاهری/ سازوکار/ چاپ دوم 2-1381
    روانشناسی کودک/ لسترکراد- آلیس‌کراد/ مشفق همدانی/ دانشگاه امیرکبیر/ 1359
 
منابع دولتی
 
    فضاهای آموزشی از دیدگاه روانشناسی محیط/ دکتر شهرناز مرتضوی/ سازمان نوسازی مدارس کشور/ 1376
    راهنمای تدریس معلمان تربیت بدنی در دبستان/ شمسی نیلگون/ مدرسه1353
    برنامه آموزش و پرورش در دوره پیش دبستان/ ترجمۀ دکتر فرخنده مفیدی/ سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)
    نویفرت، اطلاعات معماری
 
منابع خصوصی
 
    روان‌شناسی کودک/ ژان‌پیاژه و یاربل اینهلدر/ دکتر زینت توفیق/ نشر نی/ چاپ ششم 1369
    روان‌شناسی بازی/ دکتر سیامک رضا مهجور/ ساسان/ چاپ ششم 1378
    معماری برای کودکان/ والتر کرونر/ دکتر احمد خوشنویس- مهندس المیرا امیر رحیمی 1374
 
گام دوم : مطالعه و تحلیل اطلاعات
 
مرحله اول – مطالعات پایه- زمینه:
 
الف – مطالعات پایه فصل اول:تعریف کودک
 
بخش اول:روان‌شناسی کودک
 
روان‌شناسی رشد
 
– تعریف روان‌شناسی رشد
 
مطالعه تغییرات و تحولاتی که از آغاز تشکیل نطفه انسان تا دوران پیری همراه با افزایش سن در او به وجود می‌آید، روان‌شناسی رشد گفته می‌شود حوزه تغییرات و تحولات مورد بررسی این رشته به موضوعاتی چون مهارت‌های حرکتی، رفتار اجتماعی، ساخت‌های شناختی و شخصیت مربوط می‌شود. این رشته، دگرگون شدن متغیرهای روانی را در جریان رشد زیستی و تأثیرات محیط و تجربه را مشخص می‌سازد و چگونگی شکل‌گیری و از بین رفتن آن‌ها را در جریان زندگی توضیح می‌دهد. روان‌شناسی رشد به تمام مراحل زندگی انسان مربوط می‌شود ولی بیشترین توجه به آن دوره کودکی و نوجوانی است.
 
کودک با فراگیری زبان و رشد فکر و به دست آوردن تجربه‌های عاطفی و روانی توانایی سازگاری با محیط را پیدا می‌کند و تعادل روانی می‌یابد و در عین حال قادر می‌شود تا برخوردهای اجتماعی لازم برای زندگی در خانواده و یا دیگران را یاد بگیرد و شخصیت اختصاصی خویش را بسازد. روان‌شناسی رشد، علمی است که جریان تحولات و تغییرات جسمی، ذهنی، عاطفی و عملکرد اجتماعی فرد را در طول عمر از لحظه انعقاد نقطه تا هنگام مرگ مطالعه می‌کند.
 
عبارت دیگر، علوم کاربردی نظریه خاصی ارائه نمی‌کند، بلکه بیشتر به آزمودن نظریه‌های مختلف می‌پردازد تا به طور عملی و متناسب با اوضاع و احوال اجتماعی یکی را برگزیند. بنابراین روان‌شناسی رشد از این جهت که در جهت کشف نظریه‌هایی برای رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودک می‌کوشد یک علم بنیادی است و از آن‌جایی که سعی دارد این یافته‌های علمی را به طور عملی در زندگی کودک وارد کند یک علم کاربردی است که همه مربیان و معلمان در دوره‌های مختلف زندگی به آن نیازمندند.
 
بخش دوم: نظریه‌های رشد
 
نظریه‌های پیاژه درباره رشد (مفاهیم اصلی)
 
اساسی‌ترین مسأله‌ای که وی مطرح کرده و به آن پاسخ گفته این است که:
 
«شناخت آدمی از دنیایی که در آن متولد می‌شود و در آن زندگی می‌کند چگونه حاصل می‌شود؟» روشی که پیاژه برای پاسخگویی به این سؤال انتخاب کرد این بود که قدم به قدم و با دقت بسیار، تحولات رشد شناختی کودک را از اولین حرکات انعکاسی نوازد تا تفکر منطقی و انتزاعی دوره بزرگسالی بررسی و دنبال کرد. او سعی می‌کرد در مطالعات خود با استفاده از روش بالینی به این سؤال پاسخ گوید که روش طبیعی کودک برای فکر کردن چیست؟ به عنوان مثال: وقتی دختر او به نام ژاکلین بین سنین دو و شش ماهگی بود، پیاژه به طور گام به گام سعی می‌کرد رشد توانایی نوازد را در تعقیب دستانش با چشم (هماهنگی بین دیدن و گرفتن) مورد مشاهده قرار دهد.
 
او این مسأله را به دقت تماشا می‌کرد و هر مرحله که نوزاد در آن متوقف می‌شد ثبت می‌کرد. او بدون هیچ‌گونه دخالتی به کودک اجازه می‌داد تا رشد طبیعی خودش را داشته باشد. به تدریج که کودکان بزرگتر می‌شدند، پیاژه وارسی دقیق بالینی خود را درباره چگونگی تفکر آن‌ها از راه صحبت کردن و زبان دنبال می‌کرد و از آن‌ها پی در پی سؤال می‌کرد تا چگونگی تفکر او را دریابد. سؤال‌هایی از این قبیل: «چرا قایق‌ها روی آب می‌ایستند؟»، «خورشید از کجا بیرون می‌آید؟» «دلیل جزر و مد دریا چیست؟» او هر جواب کودک را آن‌قدر دنبال می‌کرد تا فکر و مفهومی را که کودک درک کرده است دریابد.
 
پیاژه رشد آدمی را کلیت واحدی می‌داند که در آن شناخت، عواطف و خواسته‌ها و اعمال فرد در ارتباط متقابل با یکدیگر تحول می‌یابند. به عبارت دیگر، او معتقد است که محتوای شناخت آدمی مجموعه‌ای از دریافت‌های فکری، عاطفی، اجتماعی و اخلاقی است. مثلا یک کودک شش ساله چنین می‌اندیشد:
 
«وجود پدر و مادر به این دلیل است که بچه‌های خود را دوست داشته باشند.» (دانش عاطفی)
 
«وجود دوستان برای این است که بتوان با آن‌ها بازی کرد.» (دانش اجتماعی)
 
«باید دزدها و آدم‌های بد را به زندان انداخت.» (دانش اخلاقی)
 
ادامه مطالب بعد از خرید…………